Από τον Εθνικό Δρυμό Πρεσπών μέχρι την ατμοσφαιρική λιμνοπολιτεία της Καστοριάς και από τα αρχοντικά της Σιάτιστας μέχρι αυτά του Νυμφαίου, οι ταξιδιωτικοί προορισμοί της Δυτικής Μακεδονίας μοιράζονται κοινά φυσικά και αρχιτεκτονικά πλεονεκτήματα, αλλά καθένας έχει και τη μοναδικότητά του.
Κυνήγι μανιταριών στα Γρεβενά, βόλτες με άρωμα Ιστορίας και μοναδική φύση στο Νυμφαίο, ένα από τα ομορφότερα χωριά της Ελλάδας, ρομαντικά weekends στις όχθες της λίμνης της Καστοριάς, ανακαλύψεις για ανήσυχους φυσιολάτρες στα ορεινά της Κοζάνης.
Εξαιρετική φύση, διαδρομές-φετίχ για τους λάτρεις των off the road, γραφικές πόλεις και χωριά με ιδιαίτερη Ιστορία, γεύσεις με τοπικό χρώμα και ιδιαίτερα κρασιά συνθέτουν ένα πολυπρόσωπο ταξιδιωτικό προφίλ, ικανό να σας κάνει να επιστρέψετε εδώ πολλές φορές καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Καλοκαίρι στα Γρεβενά που οι κάτοικοί τους τα ανέδειξαν ως «πόλη των μανιταριών», δίνοντάς τους πλέον ξεχωριστή θέση στην ατζέντα των ταξιδιωτών που δίνουν έμφαση στη γαστρονομία. Αφήστε το αυτοκίνητο και περπατήστε ανάμεσα στο πεντάγωνο χαρακτηριστικό ρολόι, στα μανιτάρια-γλυπτά που έχουν… ξεφυτρώσει σε διάφορα σημεία και στη ζωντανή Πλατεία Αιμιλιανού, όπου θα σας οδηγήσουν όλοι οι δρόμοι.
Βέβαια, ολόκληρος ο νομός βρίσκεται σε φάση ανάπτυξης, δίνοντάς μας αφορμές για εξορμήσεις: εκδρομές με 4×4 στον Όρλιακα και στον Εθνικό Δρυμό Πίνδου (Βάλια Κάλντα), αθλητικές δραστηριότητες στον Αλιάκμονα και στον παραπόταμό του Βενέτικο, πέτρινα γεφύρια-διατηρητέα μνημεία και παραδοσιακά χωριά, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Μηλιάς με τα μοναδικά στον κόσμο παλαιοντολογικά ευρήματα…
Επίσης, το Χιονοδρομικό Κέντρο Βασιλίτσας, όπως είναι φυσικό τα μανιτάρια έχουν την τιμητική τους στις ταβέρνες και στις οικοτεχνίες, ενώ οργανώνονται κι εκδρομές για κυνήγι μανιταριού στο δάσος. Η Καστοριά είναι μία από τις πιο ατμοσφαιρικές πόλεις στην Ελλάδα, είναι από τις λίγες ελληνικές πρωτεύουσες νομών που το πανέμορφο τοπίο δεν αρχίζει έξω από τα όριά τους, αλλά αποτελεί συστατικό στοιχείο του πολεοδομικού τους ιστού. Τα υπέροχα αρχοντικά των πλουσίων εμπόρων είναι αποδείξεις της ακμής και του πλούτου της, αφού ανέπτυξε ισχυρή οικονομική και πολιτιστική ταυτότητα χάρη στη γουνοποιία.
Σήμερα ζυγιάζεται ήσυχα στις όχθες της πανέμορφης λίμνης, ανάμεσα στα ατάραχα αρχοντικά και στις πολυκατοικίες¬, στο ιστορικό¬ βάρος των πολύτιμων βυζαντινών μνημείων –ολόκληρη ένα υπαίθριο βυζαντινό μουσείο.
Βυζαντινές εκκλησίες δίπλα σε πολυκατοικίες, παλιά αρχοντικά, cafes κι εναλλακτικά καφενεία, μαγαζιά συνθέτουν την εικόνα στην καρδιά της. Η νότια παραλία έχει κίνηση όλη την ημέρα, για νυχτερινή ζωή με άποψη κινηθείτε προς τις οδούς Ορεστιάδας και Μ. Αλεξάνδρου και από εκεί στην Παλιά Πόλη, το Ντολτσό, με τη λιθόστρωτη πλατεία σαν σκηνικό, τα καλντερίμια και τα αρχοντικά των γουναράδων.
Στην απέναντι πλευρά, στη βόρεια παραλία, πάλι βρίσκεται η συνοικία Απόζαρι με τα νεοκλασικά αλλά και τα σημερινά ωραία σπίτια. Πολύ καλές οι τουριστικές υποδομές, με ξενώνες σε παλιά αρχοντικά στο κέντρο της πόλης και καλά ξενοδοχεία στη Νέα Πόλη αλλά και στο δρόμο προς το Δισπηλιό.
Προσεγμένους παραδοσιακούς ξενώνες θα βρείτε και στα γύρω χωριά, στον Απόσκεπο, στο Σιδηροχώρι, στο Νεστόριο. Ήπια η νυχτερινή ζωή εδώ, με όμορφα μπαράκια με καλή μουσική και μουσικά καφενεία στον πεζόδρομο της Ερμού και στους γύρω δρόμους και cafes στις όχθες της λίμνης. Λαμπερό και κοσμοπολίτικο το περιβάλλον του Ναυτικού Ομίλου για φαγητό αλλά και clubbing πάνω στη λίμνη.
Η Καστοριά διαθέτει περισσότερες από 70 βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες, οι περισσότερες από τις οποίες ανάμεσα στα σπίτια μια και είναι οικογενειακά παρεκκλήσια με σπάνιες τοιχογραφίες στο εσωτερικό και πανέμορφο εξωτερικό διάκοσμο που μοιάζει με κέντημα (ύφανση ονόμαζαν οι Βυζαντινοί αυτήν την τεχνοτροπία).
Must είναι και κάθε καλοκαίρι το φημισμένο φεστιβάλ River Party στους πρόποδες του Γράμμου, σε ένα πανέμορφο τοπίο στις πηγές του Αλιάκμονα, με τη συμμετοχή γνωστών καλλιτεχνών και χιλιάδων ανθρώπων από όλη την Ελλάδα. Στην Κοζάνη, την μεγαλύτερη πόλη της Δυτικής Μακεδονίας που είναι χτισμένη σε υψόμετρο 720 μ. στους πρόποδες του Βερμίου, με την κοιλάδα του Αλιάκμονα στα νότια. Επίσης έχει κοντά της την «ενεργειακή καρδιά» της Ελλάδας, την Πτολεμαΐδα, και την πανέμορφη τεχνητή λίμνη των Σερβίων με την τεράστια γέφυρα.
Με Ιστορία που φτάνει μέχρι την Παλαιολιθική εποχή (με βάση τα αρχαιολογικά ευρήματα στην Αιανή), γνώρισε μεγάλη οικονομική και πολιτιστική ακμή κατά το 17ο και –κυρίως– το 18ο αιώνα, όταν πλούσιοι έμποροι έχτισαν εδώ αρχοντικά, σχολεία κι εκκλησίες. Σήμερα ο επισκέπτης που θα αγνοήσει τις πολυκατοικίες και θα περπατήσει στο ιστορικό της κέντρο θα δει κάποια θαυμάσια αναστυλωμένα αρχοντικά του 18ου αιώνα καθώς και νεοκλασικά κτίρια, πεζόδρομους για άνετο περπάτημα και αγορές.
Γεμάτη νεολαία και κίνηση, έχει έντονη βραδινή ζωή, ενώ το τοπικό φαγητό και τα αποκριάτικα έθιμα είναι πρόσθετα σημεία έλξης. Παρότι διαθέτει την απαραίτητη τουριστική υποδομή και μια σειρά από αξιοθέατα, δεν αποτελεί τόσο αυτόνομο τουριστικό προορισμό όσο σταθμό σε on the roads στα ορεινά του νομού, στη Σιάτιστα, τη Βλάστη κ.α. Φλώρινα η «πόλη των φλουριών» έχει εξελιχτεί σε κλασικό χειμερινό προορισμό κυρίως χάρη στο χιονοδρομικό κέντρο και στην άγριας ομορφιάς φύση που την περιβάλλει.
Η Φλώρινα (στην αρχαιότητα ονομαζόταν Λυγκηστίς) βρήκε τον υμνητή της μέσα από τις ταινίες του Θεόδωρου Αγγελόπουλου: «Τοπίο στην ομίχλη», «Ο μελισσοκόμος», «Το μετέωρο βήμα του πελαργού». Επίσης λειτουργούν στην πόλη η Παιδαγωγική Ακαδημία (από το 1941) και το τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. City hotels, ατμοσφαιρικοί ξενώνες και παρεΐστικα ταβερνάκια καλύπτουν τον επισκέπτη του σαββατοκύριακου.
Ο Αρχαιολογικός Χώρος της Ελληνιστικής Πόλης της Φλώρινας, στο λόφο του Αγίου Παντελεήμονα, αποτελεί αγαπημένο σημείο εξόρμησης σε συνδυασμό με μαγευτικές διαδρομές μέσα στο δάσος. Η περιήγηση στις Πρέσπες και στο νησάκι του Αγίου Αχιλλείου, η επίσκεψη στις εγκαταστάσεις του Αρκτούρου στο Αμύνταιο, όπως και στα καταφύγια του Λύκου αλλά και της Αρκούδας, είναι μοναδικές εμπειρίες.
Οι έξι λίμνες της Φλώρινας, η Μικρή και η Μεγάλη Πρέσπα, η Ζάζαρη, η Χειμαδίτιδα, η λίμνη των Πετρών και η Βεγορίτιδα, δίνουν αφορμή για εκδρομές με οικολογικό ενδιαφέρον: εδώ κατοικούν δύο από τα σπανιότερα είδη ζώων στην Ευρώπη, ο λύκος και η αρκούδα, καθώς και το σπάνιο θηλαστικό βίδρα.